رئیس اتحادیه انجمن های علمی گروه حقوق ایران و معاون حقوق بشر وزیر دادگستری در همایش چهره های نامی اقتصاد و صنعت: نگرش حق الناسی به حقوق شهروندی در اسلام به معنای تأثیر و اهمیت نظام ارزشی در الزامات حقوق شهروندی است.
به گزارش روابط عمومی وزارت دادگستری، دکتر محمود عباسی - رئیس اتحادیه انجمن های علمی گروه حقوق ایران و معاون حقوق بشر و امور بین الملل وزیر دادگستری در جلسه اختتامیه همایش چهره های نامی صنعت و اقتصاد با محوریت برندهای مسئولیت پذیر اجتماعی در زمینه تراوایی حقوق شهروندی و مسئولیت اجتماعی شهروندان به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدا به تعریف حقوق شهروندی و مسئولیت اجتماعی پرداخت و با اشاره به مفهوم شهروندی گفت: حقوق شهروندی را می توان در مجموع جزء مفاهیم جدیدی دانست که با زندگی برخاسته از تجدد فرهنگ انسان اجتماعی درهم آمیخته است.
شهروندی مفهومی است که با مسئولیت و مسئولیت پذیری آحاد جامعه همراه است. در جامعه مدنی، هرشهروند دریافته است که بی مسئولیتی انسان های پیرامونی، او را در مسیر پرنوسانی قرار می دهد و چنانچه خود نیز نسبت به پدیده های پیرامونی بی مسئولیت باشد، محیط زندگی خود و دیگران را دچار آسیب می کند. زیباترین احساس خوشایند در مقوله شهروندی، تلاش برای همکاری، تعاون و بار مسئولیت خود و دیگران را به دوش کشیدن است بنابراین شهروند کسی است که به دلیل عضویت در یک واحد سیاسی یعنی دولت ـ کشور، دارای حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است.
در آموزههای اسلامی نهاد حقوقی حق الناس متناظر با حقوق شهروندی است. اساساً حق الناس در نظام حقوقی اسلام، حقوقی است که انسان در رابطه با سایر افراد جامعه بر عهده دارد؛ از جمله ادای دین، عذرخواهی و جلب رضایت، جبران خسارت و همچنین حسن ظن به دیگران . نگرش حق الناسی به حقوق شهروندی در اسلام به معنای تاثیر و اهمیت نظام ارزشی در الزامات حقوق شهروندی است. بنابراین«شهروند» فردي است داراي حق و تكليف كه در مقابل هر آنچه در دنياي اطراف آن مي‌گذرد احساس مسئوليت مي‌كند.مهم‌ترين ويژگي شهروند، آگاهي از قوانين و مقررات ز ندگي اجتماعي و تبعيت داوطلبانه از آنهاست.شهروند قانون را نه به‌خاطر جريمه نشدن، بلكه به اين خاطر رعايت مي‌كند كه ايمان دارد با زير پا گذاشتن آنها، زندگي در مفهوم اجتماعي آن ناممكن خواهد بود او براي همه موارد، دنبال قانون نيست بلكه تفكر مبتني بر زندگي اجتماعي او منشأ رفتارهاي يك شهروند است.
دکتر عباسی در ادامه افزود: تحقق حقوق شهروندی نیازمند یک حرکت دوسویه است: حرکت از بالا به پایین که همان فرصت دهی و مشارکت جویی ساختار کلان جامعه است. حرکت از پایین به بالا که همان مشارکت و فعالیتهای اجتماعی شهروندان به ویژه در عرصه های عمومی است
مسئولیت اجتماعی وظیفه ای است بر عهده نهادهای عمومی وخصوصی و باید احترام به حقوق بشر و شهروندی، رفتار منصفانه و بدون تبعیض در مورد نیروی کارگر،کارمند، سهامدار و مشتری بر قوانین حاکم باشد. مسوولیت اجتماعی مجموعه وظایف و تعهداتی است که سازمانها بایستی در جهت حفظ و مراقبت و کمک به جامعه ای که د رآن فعالیت می کنند انجام دهند هدف از مسئولیت اجتماعی این است که چون سازمانها تاثیر عمده ای بر سیستم اجتماعی دارند باید طوری عمل کنند که در اثر ان به جامعه زیانی نرسد.
معاون حقوق بشر وزیر دادگستری در جمع بندی مباحث خود گفت: با توجه به اهمیت حقوق شهروندی و نقش مسئولیت اجتماعی درارتقاء آن می توان به این نتیجه رسید که ارتقاء آگاهی شهروندان، ازمصادیق حقوق شهروندی در جامعه است و شهروندی محصول و محمل تعهد و مسئولیت پذیری عناصر مختلف سازمانهای اجتماعی جامعه (دولت، حوزه خصوصی، حوزه عمومی)، یعنی افراد و نهادهایی است که دارای حق و تعهدات معینی هستند.
وی با اشاره با موضوع همایش تأکید کرد: در حوزه برندها باید به این مطلب عنایت داشت که دسترسی به کالای با کیفیت حق مصرف کننده است و « نشان ها » و « برندها » از همین نظر حائز اهمیت می باشند، اینکه یک تولید کننده تلاش می کند نشان و برندش برای جامعه اطمینان بخش باشد و آن نشان در جامعه حتی ارزش مادی پیدا می کند، این مسئله بسیار مهمی است و مصرف کننده در فضای رقابت سنگین میان تولید کنندگان باید بتواند کالای خود را انتخاب کند.
مسئولیت اجتماعی برندها در فضای کسب و کار، مسایلی مانند انتظارات اقتصادی، اخلاقی و زیست محیطی را ایجاد می کند که اگر این پاسخگویی به عنوان وظیفه شناخته شود، می تواند برند پایدار و توسعه پایدار ایجاد کند.
اگر بنگاهی نتواند خود را با شرایطی مانند مشارکت کارکنان و کارگران و نهادینه شدن سازو کارهای مختلف مانند گزینش و استخدام ها انطباق دهد، ماندگار نخواهد بود.
اگر برند ایرانی بخواهد در سطح بین المللی بدرخشد باید تعهدات خود را انجام دهد و به مسئولیت اجتماعی خود پایبند باشد.
روابط عمومی اتحادیه انجمن های علمی گروه حقوق ایران