English
اطلاعات تماس
 
تلفن: 26913084 - 26913073
نمابر: 26758617
آدرس دبیرخانه: تهران، پاسداران، میدان هروی، خیابان وفامنش، بالاتر از دادگاه های تجدید نظر استان تهران، بن بست آبنوس، پلاک 29، طبقه سوم، واحد 6
پست الکترونیکی: iranjurisunion90@gmail.com
کد پستی:
مشاهده خبر
در دوره پاندمی کرونا خشونت علیه زنان و کودکان افزایش یافته است

به گزارش روابط عمومی وزارت دادگستری، دکتر محمود عباسی که به مناسبت هفته سلامت زنان در سمپوزیوم بررسی موازین اخلاقی و حقوقی خانواده و عدم خشونت خانگی در دوران پاندمی کرونا در زمینه حقوق سلامت زنان و کودکان در اسناد بین المللی حقوق بشر با تاکید به شرایط پاندمی کرونا سخن می‌گفت تاکید کرد:
بهداشت و سلامت یکی از ارکان اساسی در نظام حقوق بشر است و برخورداری از سلامت فیزیکی، روانی، اجتماعی و معنوی که باید برای همه در دســترس باشد حق تمام افراد بشر است. برخورداری از خدمات بهداشــتی درمانی با هدف ارتقاء، حفظ و تأمین سلامت افراد یکی از ارکان مهم پیشرفت هر جامعه‌ ای را تشکیل می دهد. حق بر سلامت بعنوان یکی از حقوق بنیادین شناخته شده در نظام بین المللی حقوق بشر در معاهدات گوناگون و عرف بین‌ المللی، جایگاه استواری دارد و می‌توان آن را از اصول کلی مقبول نظام‌ های حقوقی توسعه یافته به شمار آورد. امروزه سلامتی یکی از مؤلفه‌ های اساسی و از نگرانی‌ های روزمره انسان‌ ها به شــمار می ‌رود و قطع نظر از سن، جنس و پیشینه‌ های اجتماعی یا نژادی، سلامتی از مهمترین و حیاتی ترین سرمایه‌ های اجتماعی جوامع محســوب می شــود. اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب 1948 در ماده 25 به حق برخورداری از سطح معیشت کافی برای سلامت و رفاه اشاره و جنبه الزام‌آوری به آن بخشیده است: «هـر کـس حـق دارد سـطح زندگانـی، سلامتی و رفـاه خـود و خانـواده اش را از حیث خوراک و مسـکن و مراقبت های پزشـکی و خدمـات الزم اجتماعی تأمین کنـد و همچنیـن حـق دارد در مواقع بیـکاری، بیماری، نقـص عضو، بیوه گـی، پیری یـا در تمام مـوارد دیگری کـه به علل خـارج از اراده انسـان وسـائل امـرار معاش از دسـت رفتـه باشـد از شـرایط آبرومندانـه زندگـی برخوردار شـود».
ماده12 میثاق بین ‌المللی حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مصوب 1966 از حق برخورداری از بالاترین استاندارد های قابل دستیابی سلامت فیزیکی و روانی یاد کرده و تحقق آن را برعهده دولت‌ ها گذاشته است.
«ماده 12
1 – دولت‌ های طرف این میثاق حق هر کس را به تمتع از بهترین حال سلامت جسمی و روحی
ممکن‌ الحصول به رسمیت می ‌شناسند.
2 - تدابیری که دولت های طرف این میثاق برای استیفای کامل این حق اتخاذ خواهند کرد شامل اقدامات لازم برای تأمین امور ذیل خواهد بود .
الف - تقلیل میزان مرده متولد شدگان و مرگ و میر کودکان و تأمین رشد سالم آنان.
ب - بهبود بهداشت محیط و بهداشت صنعتی از جمیع جهات.
ج - پیشگیری و معالجه بیماری های همه‌گیر - بومی - حرفه‌ای و سایر بیماری ها همچنین پیکار علیه این بیماری ها.
د - ایجاد شرایط مناسب برای تأمین مراجع پزشکی و کمک های پزشکی برای عموم در صورت ابتلا به بیماری
دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک در ادامه سخنان خود افزود در ماده 24 کنوانسیون حقوق کودک آمده است:
1 - کشورهای طرف کنوانسیون حق کودک را جهت برخورداری از بالاترین استاندارد بهداشت و از تسهیلات لازم برای درمان بیماری و توانبخشی به‌رسمیت می‌شناسند. ‌آنان برای تضمین این که هیچ کودکی از رسیدن به این حق و دسترسی به خدمات بهداشتی محروم نخواهند شد، تلاش خواهند نمود .
2 - کشورهای طرف کنوانسیون موضوع را تا اجرای کامل این حق دنبال خواهند کرد و خصوصاً در
زمینه‌ های ذیل اقدامات مناسب را اتخاذ خواهند‌ کرد:
الف ) کاهش میزان مرگ و میر نوزادان و کودکان.
ب) تضمین فراهم نمودن مشورت های پزشکی و مراقبت های بهداشتی لازم در مورد تمام کودکان با تأکید بر گسترش مراقبت های بهداشتی اولیه.
ج) مبارزه با بیماری ها و سوء تغذیه، از جمله در چهارچوب مراقبت های بهداشتی اولیه از طریق به کار بستن تکنولوژی‌ ها در دسترس و از طریق فراهم‌ نمودن مواد غذایی مقوی و آب آشامیدنی سالم و در نظر گرفتن خطرات آلودگی محیط زیست.
د - تضمین مراقبت های قبل و پس از زایمان مادران
ه - تضمین این که تمام اقشار جامعه خصوصاً والدین و کودکان از مزایای تغذیه ، شیر مادر، بهداشت و بهداشت محیط زیست و پیشگیری از حوادث‌ اطلاع داشته و به آموزش دسترسی داشته و در زمینه استفاده در اطلاعات اولیه بهداشت کودک و تغذیه مورد حمایت قرار دارند.
و) توسعه مراقبت های بهداشتی پیشگیرانه، ارائه راهنمایی های لازم به والدین و آموزش تنظیم خانواده و خدمات.
3 - کشورهای طرف کنوانسیون تمام اقدامات لازم و مناسب را برای زدودن روش معالجاتی سنتی و خرافی در مورد بهداشت کودکان به عمل خواهند ‌آورد ..
4 کشورهای طرف کنوانسیون پیشبرد و تشویق همکاری های بین‌ المللی را برای دستیابی تدریجی به تحقق کامل حقوق شناخته شده در کنوانسیون ‌حاضر را متقبل می‌ شوند. در این ارتباط، به نیازهای کشورهای در حال توسعه توجه خاصی مبذول خواهد شد .
.
ماده 11 کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان اشاره دارد که:
1- دولت های عضو باید اقدامات مقتضی را برای رفع تبعیض علیه زنان در زمینه اشتغال انجام دهند و اطمینان دهند که بر مبنای تساوی مردان و زنان، حقوق یکسان مخصوصاً در موارد زیر برای زنان رعایت می شود :.
ه- حق برخورداری از تأمین اجتماعی مخصوصاً در موارد بازنشستگی، بیکاری، بیماری، دوران ناتوانی و پیری و سایر موارد از کار افتادگی.
و- حق برخورداری از بهداشت و ایمنی شرایط کار از جمله برخورداری از ایمنی و سلامتی برای تولید مثل.
2- به منظور جلوگیری از تبعیض علیه زنان به دلیل ازدواج، یا بارداری و تضمین ق مسلم آنان برای کار،
دولت های عضو اقدامات مناسب ذیل را معمول خواهند داشت:
الف. ممنوعیت اخراج به خاطر حاملگی یا مرخصی زایمان و اعمال تبعیض در اخراج به لحاظ وضعیت زناشویی با برقراری ضمانت اجرا برای تخلف از این امر.
ب: دادن مرخصی دوران زایمان با پرداخت حقوق با مزایای اجتماعی مناسب بدون از دست رفتن شغل سمت یا مزایای اجتماعی.
ج تشویق و حمایت لازم برای ارائه خدمات اجتماعی به نحوی که والدین را قادر سازد تا تعهدات خانوادگی را با مسئولیت های شغلی هماهنگ سازند و در زندگی عمومی شرکت جویند مخصوصاً از طریق تشویق به تأسیس و توسعه تسهیلات مراقبت از کودکان.
د: حمایت ویژه از زنان در دوران بارداری در مشاغلی که ثابت شده برای زنها زیان آور است.
از جمله مسائلی که در عرصه بین‌المللی بهداشت و سلامت عمومی را تهدید میکند، بیماری های فراگیر است، انسان از زمان پیدایش همواره بیماری را تجربه کــرده و تالش نموده تا همه گیری ها آن درک و پیشگیری کند. همه گیری عبارتســت از رویــداد یک بیماری، یــک رفتار خاص بهداشــتی یا رویداد های دیگر بهداشتی در یک منطقه یا جامعه به نحوی که به طور واضح از حد انتظار عادی بیشتر باشد.
همه‌گیری حالتی اســت نســبی در رابطه با فراوانی عــادی بیماری در همان منطقه، در جمعیت مورد نظر و در فصل معین سال تنها یک مورد از یک بیماری قابل انتقال که برای مدتی طولانی در یک جامعه دیده نشده باشد یا یک مورد از یک بیماری که قبال در آن منطقه وجود داشته باشد، گزارش فوری و بررسی کامل محلی را ایجاب می‌ کند و دو مورد از چنین بیماری که رابطه زمانی و مکانی نیز داشته باشند برای اطالق همه گیری کافی است. یک بیماری که سال ها همه گیر می ماند عاقبــت به عنوان بومی در نظر گرفته می شــود و عبارت است از حضور دائمی یک بیماری یا عامل عفونی در یک محدوده جغرافیایی یا گروه جمعیتی ]6.] ّت تغییر شرایط امروزه علیرغم گذار اپیدمیولوژیک بیماریها به عل زندگــی از جملــه شهرنشــینی و صنعتی شــدن و اهمیت یافتن بیماری هــای قلبی عروقی و ســایر بیماری های ناشــی از تجدد (مدرنیســم) هنوز بیماری های واگیر و عفونــی، یکی از مهمترین بیماری های تهدیدکننده سلامت جوامع بشری به ویژه جهان سوم اســت و حتی در کشورهای پیشــرفته هم اگر برنامه‌های دقیق و مدونــی برای مبارزه با این بیماری ها وجود نداشــته باشــد امکان بازپدیدی آنها بســیار زیاد خواهد بــود. از جمله بیماری های فراگیر که سلامت عمومی را تهدید می کند میتوان ایدز، مالاریا، هپاتیت و بیماری کووید 19را نام برد. وی افزود : خشونت علیه زنان شایع ترین علت صدمه فیزیکی و روحی در میان زنان و همچنین نقض حق آنها در برخورداری از سلامتی است. کمیته در باب از بین بردن تبعیض علیه زنان مستلزم اینست که دولت ها اول از همه سیاست ها و قوانینی تصویب و به مرحله اجرا درآورند که از زنان و دختران در برابر خشونت و سوء استفاده حمایت کند و خدماتی برای سلامت روحی و فیزیکی برای آنها پیش بینی کند. همچنین باید در زمینه شناسایی و مدیریت عواقبی که خشونت علیه زنان بر سلامتی آنها دارد، آموزش ببینند. دولت ها باید اقدامات برنامه ریزی شده ای برای پیشگیری، تحقیق و تعقیب چنین خشونت هایی، چه توسط عاملان دولتی صورت گرفته باشد چه بواسطه افراد غیر دولتی، ترتیب دهند. کسانیکه هر شکل از این خشونت ها روی آنها صورت گرفته این حق را دارند که به اندازه ای که سلامت روحی و فیزیکی خود را بازیابند ادعای خسارت و توانبخشی کنند.در ایران توجه به زنان در دو دهه اخیر موجب بهبود وضعیت کلی آنان در همه ی شاخص های توسعه به ویژه سلامت بوده که با هیچ دوره ای قابل قیاس نیست. کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان، افزایش سطح آگاهی و تحصیل زنان، اجرای موفقیت امیز برنامه های بهداشتی، همگی تغییرات شگفت آوری را در امر توسعه و بهداشت زنان به وجود آورده است. ولی علیرغم این پیشرفت ها باز هم مشکلاتی در زمینه سلامت زنان وجود دارد. محققان ایران به این نتیجه رسیده اند که سلامت زنان در ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و کمبود های بدنی، آسیب های فیزیولوژیکی، عارضه های پس از بارداری و زایمان را تجربه می کنند. کودکان با چالش های خاص سلامتی که به مرحله رشد فیزیکی و روحی آنها بستگی دارند مواجه می شوند که آنها را در برابر بیماری های عفونی و سوء تغذیه آسیب پذیر ساخته و زمانیکه آنها به سنین نوجوانی می رسند آنها را دچار مشکلاتی در سلامت روحی، سلامت باروری و سلامت جنسی می سازد. در هشتم آوریل 2020، کمیتة کنوانسیون حقوق کودک طی بیانیه ای در خصوص تأثیر شدید جسمی، روانی و احساسی شیوع کووید 19 یا ویروس کرونا بر کودکان سخن گفت. کمیتة مزبور با معرفی قلمروهایی مشخص به عنوان هدف اقدامات مؤثر دولتها، از کشورهای عضو درخواست کرد که در راستای حمایت از حقوق کودک تلاش کنند؛ آموزش و یادگیری آنلاین، تفریح و بازی، امنیت و حمایت، دسترسی به اطلاعات مطابق میزان رشد و پختگی کودک، و تضمین مداخلة کودک در فرایند تصمیم گیری در شیوع بیماری از جمله قلمروهای مذکور است. با شیوع بیماری کووید 19 در جهان، دفتر حقوق بشر سازمان ملل اعلام نمود کلیة تصمیمات و اقدامات مربوط به کودکان در خلال بحران کرونا باید با توجه به اصل «مصالح عالیة کودک» صورت پذیرد. همچنین لازم است ارائة خدمات حمایتیِ ضروری تا زمان دسترسی همة کودکـان ادامه یابد. بالاتر بودن میزان حساسیت و آسیب پذیری کودکان در زمان شـیوع بیمـاری هـای عفـونی و واگیردار نسبت به سایر گروه های سنّی از زمینه‌های توجه نهاد های بین‌ المللی بدین موضوع است. موضوعات ذیل معمولاً به عنوان دلایل آسیب پذیری کودکان مطرح می شود:
کودکان الگوهای رفتاری مخصوص به خود برای قرار گـرفتن در معـرض بیمـاری هـای عفونی دارند؛ مانند عادت به گذاشتن اشیاء در دهان و مکیدن انگشتان در زمـان نـوزادی که زمینة مناسبی برای ابتلا است. کودکان زیر پنج سال به شدت به مراقبان خود وابسته اند و امکان اجـرای فاصـله گـذاری اجتماعی به دلیل نیاز به محبت و کسب آرامش و تغذیه، امکان انتقال بیماری از مراقبان به ایشان را بیشتر می کند.
تمکین کودکان نسبت به رفتار و عادات بهداشتی و رعایت پروتکل های بهداشتی، ماننـد شستن دستها و استفاده از ماسک یا دستکش کمتر، است. سیستم ایمنی و دفاعی کودک به دلیل عدم رشد کامل و در مسیر رشد بودن، ضعیفتر از فرد بالغ است و بیماری های عفونی تأثیرات بلندمدت (حتی تا بزرگسالی) بر ایشان خواهد داشت. کودکان به دلیل نیاز مبرم به غذا در سال های اولیه بیشتر در معرض سوء تغذیه قرار دارند و این امر خود ریسک پیدایش بیماری های متعدد را فراهم می آورد. واکسن های موجود ساخته شـده و مـورد تأییـد سـازمان بهداشـت جهـانی در خصـوص بیماریهای عفونی معمولاً برای کودکان بالای دو سال است. جنسیت ممکن است از عوامل زمینه ساز آسیب ها و عامل حساسـیت هـای بیشـتر باشـد؛ زنان، به دلیل نقش سنتی خانه داری و روحیة مراقبتـی، بیشـتر در معـرض بیمـاری هـای عفونی قرار دارند. مانند آنکه از دختران نوجوان خواسـته مـیشـود مسـئولیت مراقبـت از خواهر، برادر یا مراقبان مریض خود را بر عهده گیرند که این امر زمینه ساز ابتلای ایشان نیز خواهد شد. حق بر سلامت و برخورداری از بهداشت و خدمات بهداشتی و مراقبت های پزشکی به موجب اصل 29 قانون اساسی ایران از وظایف حاکمیت نسبت به آحاد مـردم اسـت. کـودک بـه عنـوان عضوی از جامعه جهانی از حق بنیادی حیات، بقاء و رشد در کنار حق بر سلامت و به زیستی برخوردار است. کووید 19 و سرعت بالای انتقال و سرایت آن از یک فرد به فرد دیگر زندگی کودکان را تغییر داده است. قرنطینه، بسته شدن مدارس، محدودیت در رفت و آمد، برنامة زندگی معمول کودکان را دستخوش تغییر قرار داده و اسـترس فراوانـی را بـر والـدین و سـایر مراقبـان کودک که باید به دنبال روش های جدیدی برای مراقبت باشند، وارد آورده است. کودکان نیـز در نتیجة اضطراب والدین، مضطرب می شوند. بنابر اعلام یونیسف، «بحـران سـلامت کودکـان بـه سرعت در حال تبدیل به بحران حقوق کودکان است». همینطور پیشبینی شده است که بـدون کمک سازمان ملل در آینده با مرگ روزانه 6000 کودک زیر پنج سال در جهان روبه‌رو خـواهیم بود. در ابتدا تصور بر آن بود که ویروس کرونا مشخصاً با میزبان کودک کاری ندارد، اما در ادامة مسیر و ابتلای کودکان (هرچند محدود) مشخص شد، ایشان نیز استثنا نیستند. علاوه بـر اینکـه ایشان همچنان میتوانند نقش ناقل بیماری را بازی کنند. مسمومیت کودکان به دلیل استفادة نادرست از مواد ضد عفونی و الکلی، محدودیت دسترسـی به خدمات حمایتی، از جمله آسیب های مستقیم بر سلامت کودکان بوده است. بـه عـلاوه، الـزام کودکان به کار به دلیل شرایط نامساعد اقتصـادی در دوران شـیوع بیمـاری زمینـه سـاز ابـتلای کودکان خواهد بود. ترس از واگذاری کودک به دیگـران، پرهیـز از برچسـب اجتمـاعی یـا عـدم تکافوی پرداخت هزینه‌های درمانی نیز باعث میشود برخی از مراقبان علائم بیمـاری کـودک را محدودیت دسترسی بـه خـدمات بهداشـتی، ماننـد ماسـک، پنهان کرده، سبب مرگ وی شوند. شیلد، مواد ضدعفونی کننده و کمبود مواد اولیة خوراکی، نیز بر سلامت کودکان مؤثر است. با وجود این، اختلال در وضعیت سلامت کودکان بیشتر در زمینة سلامت روانی قابل پی گیـری است. قرنطینه و عدم درک شرایط پیش آمده برای کودک، ندیدن دوستان، تعطیلی مدارس، عـدم دسترسی یا محدودیت دسترسی به خدمات حمایتی روانی از عوامل مختـلکننـدة سـلامت روان کودک است. برای نمونه، کم توجهی مراقبان به کودک سبب بروز استرس در ایشان می شود و به او این سیگنال را می دهد که در موقعیت خطرناکی زندگی می کند. درمعرض اسـترس بـودن بـه مدت طولانی، بر سیستم بیولوژیک کودک اثر گذاشته، او را بـه فـردی تبـدیل مـی کنـد کـه در موقعیت های استرس زا واکنش افراطی و بیش از اندازه نشان می دهد. مشابه ایـن امـر در غیبـت بزرگسالان به دلیل بیماری، مرگ و جدایی نیز مشاهده می شود.
این استاد دانشگاه در جمع بندی سخنان خود گفت: بهداشت و ســلامت جزئی اساسی از حقوق بشر بوده و حق تمام ابنای بشــر است که از سلامت جســمی و روانی برخوردار باشند. در اســناد بین المللی بهداشت و سلامت اغلب به صورت مترادف به کار رفته اند، برای مثال تعابیری چون برخورداری از بهداشــت و ســلامت عمومی، برخورداری از مراقبت بهداشتی و برخورداری از ســلامت به یک معنا مورد استفاده قرار گرفته است. البته لازم به ذکر اســت که بسیاری اسناد و اعلامیه‌های بین المللی و حقوق بشــری از عبارت «حق بر ســلامت» اســتفاده کرده‌ اند که به نظر می رســد دلیل به کار بردن عبارت تأکید بر این نکته است که رعایت بهداشت و سلامت عمومی از ارزشهای اخلاقی محسوب می شود ولی حق بر ســلامت زمانی تحقق می یابد که این ارزش های اخلاقی وارد قلمرو حقوق موضوعه شوند و از جنبه اخلاقی صرف فراتر رفته و قابلیت ادعا و مطالبه پیدا میکند. در اســناد بین المللی منظور از سـلامتی هم سلامت جسم و هم ســلامت روان اســت و بعضا در کنار این دو، سلامت اجتماعی و معنوی هم به کار رفته اســت و این اســناد تمتــع هر کس را از بهترین حالت جسمی و روانی ممکن الحصول بدون در نظر گرفتن تفاوت های نژادی، مذهبی، باورهای سیاســی، شرایط اقتصادی و اجتماعی به رسمیت می شناســند و تدابیری که دولت ها باید برای اســتیفای کامل بهداشت و ســلامت و تأمین امکان یک زندگی ســالم اتخاذ کنند بیان میدارد. در این راســتا دولت ها را ملزم به اتخاذ اقداماتی در حوزه وســیعی کرده که برخــی از این تعهدات مستلزم اقدام فوری دولتهاست و برخی دیگر در طول زمان تحقق می یابند. در این بین لزوم توجه خاص دولتها به اقشار و گروه‌ های آســیب پذیر مانند زنان و کودکان بیش از ســایر افراد مورد تأکید قرار گرفته است. برای مثال دولت ها باید سیاست ها و قوانین مربوط به سلامتی این گروه افراد را از بقیه جدا کنند. طبق عــرف بین المللی دولتها ملزم به رعایــت مفاد معاهد های می باشــند که آن را امضاء و تصویب کرده ‌اند. در مورد بهداشــت و ســلامت عمومی اعلامیه ‌ها و معاهدات بسیاری اعم از دو جانبه و چند جانبه هــم در عرصه منطقه ای و هم بین المللی وجود دارد که اکثر کشــورها عضو این معاهدات می‌باشــند ودر واقع خود را ملزم بــه رعایت مفاد آن نموده‌اند. علاوه بر این برخی از این اســناد یا برخی از مفاد این اســناد ویژگی عرفی داشــته ‌اند، جزء قواعد آمره بین المللی محســوب می شود و حتی برای کشــورهایی که طرف معاهده نمی ‌باشند نیز لازم الاجرا است. از این میان به رســمیت شــناختن این حق در برخی از مهمترین اســناد و اعلامیه‌ های بین‌ المللی از جمله اسناد سه گانه حقوق بشر، اساسنامه سازمان ملل متحد، اساســنامه سازمان بهداشت جهانی و اعلامیه توســعه هزاره ســوم حاکی از اهمیت این حق و متعهد نمودن دولتها در حمایت از آن در سیاستها و قانون گذاری داخلی می‌باشد. حتی مکانیزم‌ هایی برای نظارت بر عملکرد دولت‌ ها و لزوم پاسخگویی از جانب آنها در معاهدات حقوق بشری پیش‌ بینی شده است.

 

روابط عمومی اتحادیه انجمن‌های علمي گروه حقوق ایران

تاریخ انتشار: 1400/08/05 - 6:57
شناسنامه انجمن

اتحاديه انجمن هاي علمي گروه حقوق ايران

The Union of Scientific Associations of Iran Law Group

 
طراحی و اجرا : شرکت آداک